بررسی نشانه- معناشناختی نظام عاطفی گفتمان در گونۀ کودکانۀ رضوی «زائر» عبدالجبار کاکایی

Authors

  • ابراهیم کنعانی استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشکدۀ علوم انسانی، دانشگاه کوثر بجنورد، بجنورد، ایران
Abstract:

نظام عاطفی از گفتمان ­هایی است که در نشانه ـ معناشناسی، مطالعه و بررسی می­شود. در گونۀ عاطفی، تعامل میان مجموعه­ های بزرگ نشانه ­ای که صورت­ های بیان (دال) و صورت­ های محتوا (مدلول) نامیده می ­شود، فرایند نشانه ـ معنایی را تحقق می­ بخشد. همین تعامل اساس مباحث در این نظام را شکل می دهد. این رابطۀ تعاملی، زمینه­ ای فراهم می­آورد تا شَوِش گران با حضور ادراکی ـ حسی و عاطفی خود در فرایند معنادهی مشارکت کنند. بر این اساس، در هر گفتمانی با سازوکارهای عاطفی مختلفی مواجه می­ شویم که قابل مطالعه هستند. در واقع، دنیای عاطفی زبانی است که نظام خاصّ خود را دارد و کار نشانه ـ معناشناسی، مطالعۀ همین نظام و بررسی شرایط تحقق و طغیان معنا در آن است. مسئله­ ای که طرح می­ شود این است که چگونه و مبتنی بر کدام شرایط گفتمانی می­ توان این نظام زبانی را مطالعه کرد. پرسش اصلی پژوهشِ حاضر این است که فرایند عاطفی در گونۀ کودکانۀ رضوی زائر عبدالجبار کاکایی، تابع کدام سازوکار نشانه ـ معناشناختی است. همچنین فرایند تحقق و طغیان معنا مبتنی بر کدام شرایط گفتمانی رُخ می دهد. در واقع، هدف پژوهش پیشِ‎رو، بررسی نشانه ـ معناشناختی نظام عاطفی در گفتمان حاکم بر گونۀ کودکانۀ زائر برای دست­ یافتن به چگونگی زایش و طغیان معنا در آن است. نتایج و یافته­ های تحقیق نشان می­ دهد که نظام عاطفی گفتمان در گونۀ کودکانۀ زائر تابع سازوکارهای ادراکی ـ حسی، زیبایی­ شناختی، استعلایی، تنشی و جسمانه ­ای است و مبتنی بر گونۀ رُخدادی شَوِشی تحقق می ­پذیرد. این پژوهش می­ تواند الگویی برای تحلیل و بررسی گفتمان ­های حاکم بر فرهنگ و ادبیات رضوی در گونۀ کودکانه ­های رضوی باشد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بازسازی معناهای عاطفی در فرایند ارزشی گفتمان در داستان نبرد رستم و سهراب، رویکرد نشانه – معناشناختی

یکی از مفاهیم قابل طرح در هر گفتمانی، مفهوم ارزش و فراارزش است. فراارزش شرایط بروز و ظهور ارزش­های دیگر را تعیین می­کند و ارزش­های دیگر گفتمان در سایة آن شکل می­گیرند و جهت دار می شوند. در این تحقیق تلاش می­کنیم با روش تحلیلی و رویکرد نشانه- معناشناسی، تعامل و تقابل نظام­های ارزشی گفتمان در داستان نبرد رستم و سهراب، فرایند شکل­گیری فراارزش «قدرت و شهرت» و نقش شرایط احساسی و عاطفی در ایجاد گسست ...

full text

تحلیل نظام شَوِشی در غزل کمال خجندی: رویکرد نشانه- معناشناختی

کمال خجندی، غزل‌سرای نام‌آشنا و لطیف‌جان قرن هشتم و آغاز قرن نهم است. غزل های کمال، در مایه‌های عاشقانه، رندانه و ملامتی سروده شده است. ستایش عشق و رندی، تبیین فضاهای مربوط به عشق، عشق‌بازی و عشق‌باری با حسی‌ترین وجه و تحقق نوعی فضای همدلی و هم‌حسی، از بارزترین ویژگی‌های این گونه غزل‌هاست. این ویژگی‌ها، غزل کمال را در ارتباط با گفتمان‌های مختلف شَوِشی، عاطفی، حسی و جسمانه‌ای قرار می‌دهد. مسأله‌ای...

full text

بررسی نظام عاطفی گفتمان در شعر «سفر به خیر» شفیعی کدکنی با رویکرد نشانه- معنا شناسی

این مقاله به بررسی نظام عاطفی گفتمان در شعر «سفر به خیر» از شفیعی کدکنی می ­پردازد. دیدگاه گفتمانی با رویکرد نشانه- معنا شناختی، تولیدات زبانی را تابع فرآیندی پیچیده می داند که عوامل نشانه-معنایی بسیار در آن دخیل اند. آنچه دارای اهمیت است، نوعی موضع گفتمانی است که به دلیل پویایی، ما را با نوعی جهت گیری گفتمانی، بسط روابط و تعامل بین نیروهای همسو یا نا همسو مواجه می سازد. گفتمان ادبی، جریانی سیا...

full text

بررسی نظام تنشی گفتمان در رمان مردی که خواب است اثر ژرژ پرک؛رویکرد نشانه-معناشناختی

این پژوهش تلاشی است در جهت بررسی نظام تنشی گفتمان در رمان مردی که خواب است اثر ژرژ پرک. هدف ما بر این است تا با در نظرگرفتن بعد تنشی معنای پنهان، به تبیین شرایط تولید و دریافت آن درمتن بپردازیم. جملات مبهم، توالی توهمات و ریتم شاعرانه ی رمان موجب شد تا به دنبال متدی باشیم که قادر به پاسخگویی همه ی نیازمندی های فهم متن باشد. بررسی های ما نشان می دهد که درنشانه-معنا شناسی مبتنی بر دیدگاه پدیدارشن...

"مانلی"، نشانه سیال؛ بررسی نشانه-معناشناختی شعر "مانلی" نیمایوشیج

در دیدگاه نشانه-معناشناسی گفتمانی که فرآیند تولید معنا با شرایط حسی-ادراکی پیوند می خورد، سیر حضور نشانه از حالت مکانیکی و ثابت خارج شده و تابع فرآیندی پویا، زنده و حسی-ادراکی می گردد. در واقع، نشانه پدیداری شده، از شکل معمولی، رایج و تکراری به نشانه ای نامعمول، نو و نامنتظر تبدیل می شود و بدین صورت، سیالّیت معنا را تضمین می کند. مقاله حاضر در نظر دارد با مطالعه فرآیند گفتمانی شعر "مانلی" در ابع...

full text

بررسی نشانه- معناشناختی شعرسوره تماشا (سهراب سپهری)

بررسی نشانه معناشناختی گفتمان به‌ویژه گفتمان ادبی، ادبیات را به‌سوی پویایی و کاربردی شدن سوق می دهد. این روش فرایندی حسی- ادراکی، سیال، زیبایی‌شناختی و ناپایدار است که با عبور از روش برنامه مدار و با حضور عاملی انسانی به‌طور ناگهانی شکل‌گرفته در مسیر تولید معنا قرار می گیرد و فرایندی هنری، حسی و زیبا می آفریند که هیچ گونه نتیجه ای قطعی و از پیش تعیین‌شده ندارد. حضور ناگهانی و احساسی شوش گر، درر...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 7  issue 27

pages  171- 199

publication date 2019-10-03

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023